Waarom goede voornemens vaak mislukken
Van meer sporten in 2023 tot minder alcohol drinken of op tijd naar bed gaan in het nieuwe jaar. Veel mensen trappen het nieuwe jaar af met goede voornemens. Maar waarom zetten we deze voornemens meestal niet om in acties?
Inhoudsopgave
Of het nu gaat om stoppen met roken of gezonder eten, uit onderzoek blijkt dat 92% van de Amerikanen zich niet houdt aan zijn goede voornemens. Naar verwachting is dit percentage in de Benelux niet veel anders.
Voorbeeld: afvallen als goed voornemen
Stel, je wilt afvallen in het nieuwe jaar. Je goede voornemen is om gezonder te eten en meer te bewegen. Na een dag met veel stress op je werk plof je neer op de bank. Je bent uitgeblust en hebt geen puf om die broccoli-met-linzenschotel klaar te maken, zoals je je wel hebt voorgenomen. Je scrolt door je tijdlijn van Instagram en ziet een advertentie van Thuisbezorgd. Een overheerlijke pizza met extraveel salami en kaas staart jou aan. Heel even aarzel je. 25 minuten later staat de pizzabezorger bij jou aan de deur. Wat ging er mis?
Intention-action gap
In een wetenschappelijk artikel van het Cognitive Science Journal staat dat intenties neurale processen zijn die leiden tot gedrag als een resultaat van complexe interacties in verschillende delen van het brein. Denk aan de prefrontale cortex, de amygdala en de basale ganglia. Say what? Makkelijk uitgelegd: in je brein vinden allerlei ingewikkelde processen plaats wanneer je je iets voorneemt. Eén foutje en er ontstaat al een verschil tussen de daadwerkelijk actie en de intentie. In de psychologie wordt dit een intention-action gap genoemd. Er vormen zich gaten tussen de intentie en de actie als het bewuste aspect van onze intenties wordt verstoord door onbewuste, automatische acties. Kortom, wanneer we stress ervaren of moe of hongerig zijn, neemt de afleiding toe. We vallen sneller terug op onbewuste patronen. Oftewel, onze gewoontes. We doen wat we altijd deden.
Goede voornemens overboord
Goede voornemens worden dus sneller overboord gegooid bij moeheid of stress bijvoorbeeld. Je ziet dit terug in programma’s als Kamp van Koningsbrugge en Special Forces. Al hebben deelnemers nog zulke goede intenties, als ze aan een hoge mate van stress worden blootgesteld vervallen ze in hun oude, onbewuste gedrag. Gewoontes en ingesleten patronen drijven boven. Vervolgens wordt het gedrag met de leiding besproken, waardoor bewustzijn wordt gecreëerd. De deelnemers kunnen er daarna voor kiezen om ermee bezig te gaan.
Optimisme-bias
Zijn onze goede voornemens te ambitieus? Dan ontstaan intention-action-gaps ook sneller. Vaak gebeurt dit omdat we te optimistisch zijn. We denken controle te hebben en het wel even te gaan fiksen. Amerikanen hebben bijvoorbeeld voor $ 1,8 miljard aan sportschoolabonnementen lopen die niet worden gebruikt. Door optimisme denken we dat we zeven dagen per week gaan sporten, geen suiker meer zullen eten of minder tijd op social media gaan doorbrengen. Maar de praktijk bewijst het tegendeel. Dit noemen we de optimisme-bias. Hoe lukken die goede voornemens nu wel? Daarvoor hebben we 5 tips op een rij gezet.
5 tips voor het slagen van goede voornemens
- Zorg voor een duidelijke motivatie
De befaamde psychiater Viktor Frankl schreef er een boek over: zingeving. Volgens de holocaust-overlever kun je meer geluk en succes ervaren als je je toewijdt aan een hoger doel. Zingeving betekent dat je zoekt naar de betekenis van het leven en een bepaalde waarde eraan toevoegt.
Bijvoorbeeld:
Je hebt iemand verloren aan een ziekte. Je hebt jezelf voorgenomen om in het nieuwe jaar te gaan hardlopen. Halverwege het jaar is er een sponsorloop. Hiermee kun jij geld ophalen voor onderzoek naar de ziekte om zo anderen te helpen. Je wordt niet alleen fitter. Je hebt ook een hoger doel: mensen helpen. Een ander voorbeeld is stoppen met roken, zodat je fit blijft en er later voor je (klein)kinderen kan zijn. En zo zijn er tal van goede voornemens te bedenken. Voor wie of wat doe jij het? En waarom? Een intrinsieke motivatie, komend vanuit jezelf, met een externe factor heeft de grootste kans van slagen. Meer hierover leer je in onze opleiding Yogability Level 1.
- Zorg voor voldoende variatie
Stel, je ben Yogability-instructeur en begeleidt een cliënt die fitter wilt worden. Zou je hem dan elke keer dezelfde Yogability-les voorschotelen? Nee! Onvoldoende variatie zorgt ervoor dat we sneller afhaken. Als iets saai is raken mensen gedemotiveerd. Datzelfde geldt voor gezonder eten of afvallen. Maak het leuk door gevarieerd en gezond te eten. - Domeinen in balans
Binnen de opleiding Yogability Level 1 focussen we ons op vier domeinen: slaap, stress, beweegarmoede en multitasken. Wanneer deze in balans zijn, is het makkelijker om goede voornemens vol te houden. Eerder in dit artikel kon je als lezen dat bij stress of vermoeidheid we sneller terugvallen op onze oude gewoontes. Stel, jouw goede voornemen is: iedere dag op tijd opstaan. Als je wekker afgaat om 07.00 uur na een slechte nacht, ben je misschien geneigd om deze uit te zetten. Door vermoeidheid ontstaat er een intention-action gap. - Maak een plan
Heb je je voorgenomen in het nieuwe jaar minder alcohol te drinken? Of heb je een ander doel voor ogen in het nieuwe jaar? Maak dan voor jezelf een planning. Op welke dagen drink je wel en wanneer niet. En hoeveel drank sta je jezelf toe? Door een planning duidelijk op papier te zetten, ben je minder snel geneigd om van de planning af te wijken. Is gezonder eten je doel? Maak een duidelijke eetschema en stem je boodschappen hierop af. Zet bovendien kleine stapjes die haalbaar zijn. Al die succesjes dragen bij aan drive. En drive zorgt dat je je goede voornemen beter kunt volhouden. - Omgeving draagt bij aan slagen plannen
Je omgeving is cruciaal bij het wel of niet slagen van goede voornemens. Wil je stoppen met roken, maar biedt jouw broer je toch een sigaret aan, terwijl hij weet dat je gestopt bent? Dan moet je je afvragen of je hem de komende tijd nog wel wilt opzoeken. Is je bloeddruk en cholesterol te hoog, maar ga je elke zaterdag eten bij vrienden die dan een “patatdag” hebben, en willen zij niets anders op het menu? Overweeg dan bijvoorbeeld om niet meer bij hen te gaan eten op zaterdag. Andersom kan natuurlijk ook: je hebt al jaren niet meer gesport maar wilt meer bewegen. Je beste vriendin is lyrisch over CrossFit. Zelf vind je het lastig om de gym binnen te stappen. Misschien kun je haar vragen om een keer samen te gaan.
Collectieve goede voornemens
Dry January, Stoptober… Samen een goed voornemen hebben werkt soms. Het kan de stok achter de deur zijn om je aan de collectief gemaakte afspraken te houden. Het kan je net dat zetje geven om door te gaan om het doel te behalen. Want stel je voor: als je bijvoorbeeld binnen jouw bedrijf voortaan iedere maandag een uurtje gaat sporten, maar jij bent Sjaak Afhaak, dan voelt dat misschien toch een tikkeltje oncomfortabel. Andersom geldt ook: zijn jouw vrienden of collega’s dolenthousiast over het goede voornemen, maar jij niet? Wanneer je onvoldoende gemotiveerd bent, is de kans om te falen groter.
Het team van Yogability wenst jou een goed 2023!
