7 tips om een winterdip te verslaan
Zodra de blaadjes van de bomen vallen kickt ‘ie in: de winterdip. Het liefst zou je de hele dag onder een dekentje doorbrengen, wachtend op de eerste lentezonnestralen. Maar wat is een winterdip? En hoe kun je de winterdip tegengaan? Dat vertellen we je in dit artikel.
Inhoudsopgave
In december 2024 beleefde Nederland de somberste periode sinds 1993. Op het weerstation in De Bilt werd gedurende acht opeenvolgende dagen geen zonneschijn gemeten, een situatie die in 31 jaar niet was voorgekomen. Het jaar 2024 kende sowieso al minder zonuren; sinds 2013 hadden we niet zo weinig zon gezien. Deze langdurige afwezigheid van zonlicht kan bijdragen aan gevoelens van neerslachtigheid en een winterdip.
Wat is een winterdip?
Weinig energie, een slecht humeur, geen zin hebben om leuke dingen te doen of een gebrekkige nachtrust. Het zijn zomaar vier kenmerken van een winterdip. De korte dagen, het gebrek aan zonlicht en de kou kunnen allemaal bijdragen aan gevoelens van somberheid en vermoeidheid. Een gebrek aan daglicht in de wintermaanden verhoogt de productie van melatonine. Dit hormoon maakt je slaperig. De aanmaak van serotonine wordt bovendien verlaagd. Dit hormoon beïnvloedt je stemming. Gelukkig zijn er manieren om een winterdip te verlichten en symptomen van de winterdip te verminderen.
Symptomen winterdip
Een winterdip is niet iets om lichtzinnig over te doen. Zo’n dip kan namelijk jouw leven behoorlijk in de war schoppen. Zo kunnen je relaties eronder leiden, maar ook je werk en niet te vergeten: jijzelf! Een winterdip kan ook een teken zijn van onderliggende problemen, zoals chronische stress. Herken je jezelf in de onderstaande symptomen? Dan is het tijd om jouw leven eens onder de loep te leggen. Want misschien kun je de oplossing in jezelf vinden.
- Je voelt je vaker moe, zelfs na lange tijd in bed te hebben doorgebracht.
- Je hebt minder energie om dagelijkse taken uit te voeren.
- Je voelt je vaker neerslachtig of prikkelbaar.
- Je hebt minder zin in activiteiten waar je normaal van geniet.
- Je hebt moeite om ’s ochtends uit je bed te komen.
- Je voelt je de hele dag door slaperig.
- Je hebt behoefte aan comfort food.
- Je hebt geen zin om te koken.
- Je hebt moeite om je aandacht erbij te houden.
- Je bent minder productief tijdens je werk of studie.
- Je hebt minder behoefte om tijd met anderen door te brengen.
- Je hebt het gevoel dat alles meer moeite kost.
- Je voelt je mogelijk beter op zonnige winterdagen of snakt naar de lente.
Hoe lang duurt een winterdip?
Meestal duurt een winterdip twee tot vier maanden. Een typische winterdip begint vaak aan het einde van de herfst. In de donkere maanden december, januari en februari bereikt de dip meestal een dieptepunt. Maar zodra de dagen langer en lichter worden, verdwijnen de klachten als sneeuw voor de zon.
Winterdip of winterdepressie: wat te doen?
Het is normaal om af en toe niet lekker in je vel te zitten. Laten we dat vooropstellen. Maar als die dip langer aanhoudt, je jezelf dagenlang somber voelt en je slaappatroon of eetlust verandert, dan wordt het tijd om naar je huisarts te gaan. Zeker als je misschien ook grijpt naar middelen als alcohol om jezelf beter te voelen. Of je zelfs het leven niet meer ziet zitten. Een winterdip is milder dan een winterdepressie en vaak tijdelijk. Terwijl een winterdepressie een medische aandoening is die professionele aandacht vereist. Vermoed je dat jij of iemand in je omgeving een depressie heeft? Neem dan contact op met je huisarts. Bel bij suïcidale gedachten gratis het telefoonnummer 113.
Waarom krijgen mensen een winterdepressie of winterdip?
Het terugdraaien van de klok in de winter kan er soms toe leiden dat je biologische ritme in de war wordt geschopt. Volgens onderzoek kan dit bijdragen aan een winterdepressie. Lichttherapie in de ochtend of melatonine op het juiste moment kan helpen om de biologische klok weer in balans te brengen en klachten te verminderen. Dat zit zo: licht speelt een grote rol in de regulatie van melatonine, het hormoon dat ons slaap-waakritme beheert. Bij blootstelling aan blauwachtig licht, zoals dat van zonlicht, kunstlicht en beeldschermen, wordt de productie van melatonine geremd. Wanneer de blootstelling aan licht afneemt komt de natuurlijke productie van melatonine op gang, wat het lichaam signaleert om zich voor te bereiden op de nacht. Dit gebeurt vooral ’s avonds, maar op grijze winterdagen kun je er ook overdag last van hebben. Het vermijden van schermlicht in de avond, kan de melatonineaanmaak juist ondersteunen en daarmee de slaapkwaliteit verbeteren.
Onze favoriete items tegen een winterdip
Wat helpt er tegen een winterdip?
Volgens het UMCG heeft drie procent van de Nederlanders iedere winter depressieve klachten. Gelukkig hebben de meeste mensen “slechts” last van een winterdip in plaats van een echte depressie. Er bestaan verschillende manieren om een winterdip te verlichten:
- Natuur
Als er buiten natte sneeuw ligt of een gure wind staat, is het misschien niet zo aantrekkelijk om de deur uit te gaan. Toch is het belangrijk om de natuur in te trekken. Buiten zijn zorgt ervoor dat je mentale gezondheid verbetert. Natuur in het bijzonder vermindert stresslevels en gaat gevoelens als boosheid en angsten tegen. - Lichttherapie
Hoewel het zonnetje niet iedere dag doorbreekt in de winter, is het buiten wel licht. En licht gaat de aanmaak van melatonine in je hersenen tegen. Hierdoor vermindert je behoefte aan slaap. Daarom is het belangrijk om overdag naar buiten te gaan. Lukt dit niet? Door jezelf dagelijks bloot te stellen aan een speciale lamp die fel wit licht uitstraalt, kun je ook daglicht simuleren. Steeds vaker wordt bovendien door artsen lichttherapie ingezet bij een winterdepressie. Verschillende onderzoeken hebben uitgewezen dat lichttherapie vermoeidheid tegengaat. - Beweging
Regelmatige lichaamsbeweging, zoals wandelen of Yogability, stimuleert de aanmaak van endorfine en helpt je stemming te verbeteren. Endorfine noemen we ook wel het snelst werkende anti-stresshormoon. Het kan namelijk binnen enkele minuten een stressreactie stilleggen. Laat je persoonlijk begeleiden door een van onze coaches. - Ademhalingsoefeningen
Voel je spanning of ervaar je stress? Een simpele oefening waarbij je dubbel zo lang uitademt en naar je buik ademt, stimuleert al je parasympathische zenuwstelsel. Adem bijvoorbeeld vier tellen lang in en in acht tellen uit. Je parasympatische zenuwstelsel bevordert ontspanning en herstel. - Mindfulness
Het beoefenen van mindfulness helpt je om beter met negatieve gedachten en gevoelens om te gaan. Je bent meer in het nu. Even is er geen morgen en gisteren. En wat dacht je ervan om mindfulness te combineren met buiten zijn in de natuur. Ga eens naar een bos of park en observeer je gedachten. Merk je dat je denkt aan het verleden of de toekomst? Probeer je dan eens te focussen wat je op dat moment ziet, voelt, hoort en ruikt. - Sociale verbinding
Maak tijd voor familie en vrienden, zelfs als het tegenstrijdig voelt. Sociale interactie kan je humeur verbeteren. Merk je dat je er juist op leegloopt? Dan is het misschien tijd om je sociale omgeving aan te passen. - Eet gezond
Welke vitamines helpen tegen winterdepressie? Vitamine D speelt een grote rol bij het voorkomen van een winterdip. Omdat de zon in de winter minder krachtig is, produceren veel mensen niet genoeg vitamine D via hun huid. Een supplement kan soms helpen. Daarnaast ondersteunt vitamine B12 de energieproductie en een gezonde hersenfunctie. Magnesium is een mineraal dat ontspanning kan bevorderen. Belangrijk om te weten: bij een evenwichtig dieet heb je meestal geen supplementen nodig.
Voorkomen is beter dan genezen
Heb je eerder last gehad van een winterdip? Dan kun je deze misschien al zien aankomen. In plaats van het aanpakken van de symptomen, kun je misschien voorkomen dat je in de dip terecht komt. Omdat je vaak weet in welke tijd van het jaar de klachten beginnen, kun je ook proberen grote veranderingen in je stemming, eetlust en energie te voorkomen. Maak een eetschema, ga naar buiten en maak tijd vrij voor een wekelijkse Yogability Recovery-sessie bij een van de locaties bijvoorbeeld. Onthoud: kleine aanpassingen in je dagelijkse routine kunnen al een groot verschil maken. Combineer dit met een gezonde levensstijl en schakel professionele hulp in wanneer dit nodig is.
