Meer kans op overlijden bij slechte balans

Minder dan 10 seconden op 1 been staan? Overlijdenskans groter

Als je niet op één been kunt staan is er een groter risico dat je een onderliggend medisch probleem hebt. Dit concludeerde een internationale groep onderzoekers die gedurende twaalf jaar de link tussen overlijden en balans onderzocht. En wat blijkt: het sterftecijfer onder mensen met een verminderde balans is bijna het dubbele. De bevindingen zijn zo verbazingwekkend dat de arts die het onderzoek leidde concludeert dat een balanstest deel moet uitmaken van elke gezondheidscheck bij ouderen. Het gerenommeerde medische magazine British Journal of Sports Medicin publiceerde de resultaten.

Inhoudsopgave

Meer aandacht voor balans

Sebastiaan Nederhoed, militair en oprichter van het functionele trainingsconcept Yogability onderschrijft de conclusie: ‘Binnen sport en welzijn is er veel aandacht voor spierversterkende oefeningen en het opbouwen van conditie. Helaas is het oefenen van balans nog altijd een ondergeschoven kindje. Ook maakt balans vaak geen onderdeel uit van gezondheidschecks. Tot op heden was hier ook geen aanleiding voor. Maar het grootschalige onderzoek wijst uit dat hier meer aandacht voor moet komen. Iets wat wij van Yogability inmiddels al jaren roepen en dan ook als vast onderdeel hebben opgenomen in onze trainingen.’

Kans op overlijden verdubbelt

Mensen van middelbare leeftijd en ouderen die niet langer dan tien seconden op één been kunnen staan, lopen twee keer zo veel risico om eerder te sterven. Hoe goed iemand op één been kan staan geeft een inkijkje in hoe het met hun gezondheid gesteld staat. Naast het feit dat mensen met een verminderde balans een hoger risico hebben om een hersenbloeding te krijgen, is er ook mogelijk een link met het verwerken van informatie in de hersenen en aandoeningen als dementie.

Onderzoek naar balans

In totaal werden ruim 1.700 mensen in de leeftijd van 51 tot 75 jaar tussen 2008 en 2020 gevolgd. Aan het begin van de studie werden de deelnemers gevraagd om op één been te staan. Daarbij moesten ze de wreef van het opgetrokken been op de kuit van het standbeen plaatsen. Hun blik moest naar voren gericht blijven en hun armen langs het lichaam. De deelnemers mochten drie pogingen doen. Eén op de vijf deelnemers faalde. In de daaropvolgende jaren stierven hiervan ruim 123 mensen door uiteenlopende redenen, in tegenstelling tot de mensen met een goede balans. De onderzoekers concludeerden dan ook dat “statische balans goede inzichten geeft op het gebied van gezondheid van mensen van middelbare leeftijd en ouderen van zowel het mannelijke als vrouwelijke geslacht.”

Tips voor meer balans

• Versterk je core
  Focus op oefeningen die de spieren van je core versterken. Denk aan buikspieren, het diafragma, de onderrug en de heupbuigers. Doe bijvoorbeeld oefeningen als bird-dog en planks.
• Werk aan sterkere voeten
  Je voeten vormen het primaire contactpunt met de grond. Staan je voeten stabiel en vallen ze bijvoorbeeld niet naar binnen? Dan zorg je voor een stevig fundament. Doe daarom oefeningen om je voeten sterker te maken.
• Verbeter je proprioceptie
  Je voeten bevatten tal van zenuwuiteinden en receptoren die informatie naar je hersenen sturen over je lichaamshouding en positie van ledematen. Met deze feedback zorgt je brein ervoor dat je beter je evenwicht kunt bewaren. Dit noemen we proprioceptie. En er is goed nieuws, want proprioceptie kun je trainen.
• Probeer yoga, pilates of Yogability
  Met deze principes versterk je niet alleen je core, ook verbetert jouw lichaamsbewustzijn. Met je ademhaling kun je bovendien meer focus krijgen. Met bepaalde ademhalingstechnieken kun je bovendien je houding verbeteren.

Werken aan balans

Sebastiaan: “Mensen denken vaak dat het enkel ouderen zijn die niet op één been kunnen staan. In de praktijk zien wij echter steeds meer jongeren met een verminderde balans. Dit komt omdat veel mensen de dag zittend doorbrengen.” Volgens Sebastiaan is het altijd een goed idee om aan je evenwicht te werken, welke leeftijd je ook hebt. ‘Balans zorgt ervoor dat de kans om te vallen verkleint. Zeker als je ouder wordt is valpreventie belangrijk. Je botten worden dan namelijk brozer. Hierdoor breken ze makkelijker bij een val. In het dagelijks leven kun je balans trainen door op één been te staan, bijvoorbeeld terwijl je je tanden poetst. Andere oefeningen die je kunt doen zijn de Tree Pose en Warrior 3, beide uit het boek Functional Yoga: fysiek en mentaal fit, dat ik samen met mijn vrouw Evelien schreef.’

Lees ook: Snel uit balans? Test je proprioceptie